Έχοντας ως δεδομένη την σημαντική συσχέτιση του ιού HPV με την καρκινογένεση, κρίθηκε απαραίτητη η ανίχνευση της παρουσίας του ιού για διαγνωστικούς λόγους και έτσι η επιστημονική κοινότητα επιδόθηκε στην δημιουργία ειδικών τέστ (HPV DNA τεστ) που με τη βοήθεια της μοριακής βιολογίας εντοπίζουν την παρουσία του ιού στην περιοχή.
Η κυτταρολογία με το παπ τέστ απέδειξε ότι συνέβαλε καθοριστικά στον περιορισμό των περιστατικών καρκίνου τραχήλου μήτρας και προτείνεται, παραδοσιακά, για τον τακτικό προσυμπτωματικό έλεγχο ρουτίνας ( screening ).
Σήμερα το συνδυαστικό τέστ, το co-testing, δηλαδή η εξέταση που συνδυάζει την σύγχρονη κυτταρολογία υγρής φάσης (LBC THIN PREP) με την ανίχνευση του ιού HPV σε μία λήψη, φαίνεται ότι είναι η πλέον αποτελεσματική μέθοδος.
Όταν εφαρμόζεται η μέθοδος αυτή, μπορεί να εντοπίσει με μεγάλη ακρίβεια έως και 98%, τις αλλοιώσεις στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας.
Βέβαια η παρουσία του ιού δεν δημιουργεί οπωσδήποτε καρκινογένεση, διότι συνήθως ο οργανισμός "καθαρίζει" την παροδική μόλυνση μέσα σε 2 χρόνια, ειδικά στις νέες κοπέλες, έως 30 ετών.
Η καρκινογένεση δημιουργείται μόνο με την επίμονη, ενσωματωμένη λοίμωξη.
Επεξηγώ τι σημαίνει ενσωματωμένη λοίμωξη: Άν με τη βοήθεια ενός μπαλονιού παραστήσουμε τον τρόπο που λειτουργεί ο ιός, ο πυρήνας του υγιούς κυττάρου μοιάζει με ένα μπλε μπαλόνι και το DNA του ιού HPV με κόκκινα μικρά πούλια. Όταν τα πούλια είναι κολλημένα πάνω στο μπαλόνι αλλά δεν καταφέρουν να εισχωρήσουν στο εσωτερικό του, τότε η επιφάνεια του σταδιακά θα «καθαρίσει». Εάν όμως, εισδύσουν στο μπαλόνι, τότε ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων που χρησιμοποιεί το κύτταρο για να αναπαραχθεί ενσωματώνεται στο DNA του και παράγονται δυσπλαστικά κύτταρα (η διαδικασία αυτή ονομάζεται ενσωμάτωση).
Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι πολλές φορές οι γυναίκες ανησυχούν αδίκως με την είδηση ότι υπάρχει μια παροδική HPV μόλυνση και ενδεχομένως υποβάλλονται σε άσκοπες επεμβάσεις, που μπορεί να έχουν μαιευτικές επιπλοκές.
Για να αποκαλύψουμε λοιπόν τις περιπτώσεις επίμονης ενσωματωμένης λοίμωξης που τελικά χρήζουν κολποσκόπησης και ενδεχομένως θεραπείας, χρησιμοποιούμε βιοδείκτες αλλά και το mRNA HPV test, που όταν είναι θετικό και ειδικά για τους τύπους 16,18,45 δείχνει ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης δυσπλασιών ή καρκινογένεσης.
Κάθε πότε πρέπει να υποβάλλονται οι γυναίκες σε έλεγχο
Η πρώτος έλεγχος πρέπει να ξεκινήσει σε ηλικία 21 ετών και στη συνέχεια οι γυναίκες πρέπει να ελέγχονται τακτικά έως τουλάχιστον την ηλικία των 65 ετών.
Πιο συγκεκριμένα, η λήψη του Παπ Τεστ πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά κάθε 2-3 χρόνια, σε νεαρές γυναίκες ηλικίας 21 - 29 ετών, ενώ μετά την ηλικία των 30 και έως την ηλικία των 65 πρέπει να γίνεται συνδυαστικός έλεγχος, δηλαδή Τεστ Παπ και HPV Τεστ ταυτόχρονα.
Βέβαια σε περιπτώσεις που είτε έχουμε σοβαρή βλάβη, είτε έχει προηγηθεί θεραπεία, η παρακολούθηση γίνεται συχνότερα και μπορεί ειδικά μετά από θεραπεία (LASER, LLETZ), να συζητηθεί το ενδεχόμενο εμβολιασμού.
